|
با اين وجود، در سال‌هاي اخير با خصوصي‌سازي
بانك‌هاي دولتي، نه تنها تاثيرگذاري سياست‌هاي دولت بر بانك‌ها كاهش نيافته
بلكه با اعلام بسته سياستي- نظارتي، نگراني از چگونگي اعلام نرخ سپرده‌ها و
تسهيلات نيز بر دغدغه‌هاي سرمايه‌گذاران اضافه شده است. نرخ سود تسهيلات و
سپرده‌ها در اين بسته نظارتي- سياستي از مهم‌ترين مواردي است كه بازدهي
سهام بانكداري را به شدت متاثر مي‌كند. در
«گفت و شنود» امروز، آثار
تغيير نرخ سود بر عملكرد بانك‌ها را در گفت‌وگو با فرید ضياء الملكي از
مديران سابق بانكي مورد بررسي قرار داده‌ايم.
تغییر نرخ سود بانكی در بسته نظارتی بانك مركزی چه تاثیری بر سودآوری بانك‌ها دارد؟
در
بسته سياستي- نظارتي سال 1390 بانك مركزي هم نرخ تسهيلات و هم نرخ
سپرده‌ها كاهش پيدا كرده است. اين در حالي است كه محاسبات بعدي نشان‌دهنده
اين است كه با نرخ‌هاي اعلام شده بانك‌ها نمي‌توانند سودهاي پرداختي به
سپرده‌ها را از محل سودهاي دريافتي از تسهيلات تامين كنند كه اين مساله
كاهش سودآوري بانك‌ها را در پي خواهد داشت.
سهام بانك‌ها در بورس هم با
شایعه كاهش نرخ سود بانكی صف خرید می‌شوند و هم با شایعه افزایش نرخ سود
بانكی. علت این سردرگمی واكنش بازار را چه می‌دانید و كدام واكنش را از
منطق بیشتری برخوردار می‌دانید؟
درآمد بانك‌ها از محل سپردههاي مشتريان
فقط حق‌الوكاله متعلقه مي‌باشد كه در سال‌هاي قبل حدود 3 درصد و از سال 89
به بعد حدود 5/2 درصد بوده است؛ اما درآمد بانك‌ها از محل وجوه متعلق به
خودشان با افزايش نرخ سود تسهيلات افزايش خواهد داشت و از اين جهت طبيعي
است كه با افزايش نرخ سود تسهيلات قيمت سهام بانك‌ها افزايش يابد ولي برعكس
آن غيرطبيعي است يعني با كاهش سود بانكي، افزايش قيمت سهام منطقي نيست.
در حال حاضر هزینه تمام شده پول در بانك‌ها چقدر است؟
با
توجه به اينكه سپردههاي دیداری در بانك‌هاي خصوصي به مراتب كمتر از
بانك‌هاي دولتي است بنابراين قيمت تمام شده پول در بانك‌هاي خصوصي بالا
مي‌باشد. از سوي ديگر، بانك‌هاي خصوصي در سال‌هاي گذشته با نرخ‌هاي بالايي
مبادرت به اخذ سپردههاي 4-5 ساله كرده‌اند و هنوز به آن سپرده‌ها با
نرخ‌هاي بالا سود تعلق مي‌گيرد؛ بنابراين قيمت تمام شده پول در برخي
بانك‌هاي خصوصي بالا ممكن است بالاتر از 17 درصد نيز باشند.
برخی
معتقدند با توجه به رشد نقدینگی بانك‌ها هر سال شاهد توسعه آسان فعالیت خود
هستند. به نظر شما این رشد نقدینگی تا چه حد پتانسیلی برای بانك‌ها محسوب
می‌شود؟
با توجه به اينكه در حالت عادي حدود 90 درصد نقدينگي به صورت
سپرده نزد بانك جذب مي‌شود بنابراين با افزايش نقدينگي، ميزان سپرده
بانك‌ها افزايش و توان وام‌دهي آنها بيشتر و امكان رشد سودآوري آنها فراهم
مي‌شود.
با توجه به نرخ تورم 22 درصدی، نرخ سود سپرده و تسهیلات اكنون
تقریبا در هر دو مورد كمتر از تورم است. تبعات این مساله برای بانك‌ها و
سودآوری آنها چیست؟
تبعات پايين‌تر از نرخ تورم بودن نرخ سود سپرده‌ها و
تسهيلات، فرار سپرده‌ها سمت بازارهاي موازي نظير بازار سكه و طلا و ارز و
احيانا خروج آنها از كشور و كاهش توان وام‌دهي و قدرت بانك‌ها و نهايتا
تقليل سودآوري آنها خواهد بود.
البته با بالا رفتن نرخ سود بانكي در سال
91 يا هر زمان ديگر شاهد رشد و شكوفايي صنعت بانكداري در كشور خواهيم بود؛
زيرا همان‌طور كه ذكر شد اين موضوع مي‌تواند توان جذب نقدينگي بانك‌ها را
دوباره احيا كند. |